Patates, toprak yüzeyinin altında büyüyen nişastalı yumrulardır. Bu sebzeler bazı önemli vitamin ve mineraller bakımından oldukça zengindir.
ABD Tarım Bakanlığı'na göre, yarım fincan çiğ doğranmış patates 42,8 miligram (mg) fosfor, 319 mg potasyum ve 14,8 mg C vitamini içerir.
Diğer sebzelerde olduğu gibi, patatesler de bozulmaya başlamadan önce yalnızca belirli bir süre dayanır. Patatesler yanlış saklandıktan sonra tüketilirse, sağlık riskleri oluşturabilir. Ancak doğru şekilde saklanması durumunda uzun süre bozulmadan dayanabilirler.
Patatesin raf ömrü ne kadardır?
Ortalama olarak çiğ patates, kişinin onu depoladığı sıcaklığa bağlı olarak birkaç haftadan birkaç aya kadar dayanabilir.
Buzdolabında pişmiş patates birkaç gün dayanır. Dondurucuda ise bir yıla kadar dayanabilir.
Aşağıdaki tablo, patateslerin çiğ olup olmadıklarına ve birinin onları depoladığı sıcaklığa bağlı olarak raf ömrünün daha ayrıntılı bir dökümünü sunmaktadır.
Hazırlama ve saklama sıcaklığı | Raf ömrü |
Ham, yaklaşık olarak 10°C'de saklanırsa | 2-3 ay |
Ham, oda sıcaklığında saklanırsa | 1-2 hafta |
Pişmiş ve soğutulmuşsa | 3-4 gün |
Pişmiş ve dondurulmuşsa | 10-12 ay |
Olduğu gibi ve pişmemişse | Yıllar |
Pişirme tekniği, pişmiş patatesin raf ömründe herhangi bir fark yaratmaz.
Patates içeren bir öğün, daha kısa raf ömrüne sahip bileşenler içeriyorsa, patatesin kendisi kadar uzun süre dayanamaz.
Patatesin bozulma belirtileri nedir?
Patatesin tüketime uygun olup olmadığını anlamanın birkaç yolu vardır.
Çiğ, bütün bir patates oldukça sert olmalıdır. Patates yumuşamaya başlamış ve lapa gibiyse atılması gerekir.
Çiğ patateslerde bazı kusurların olması normal olsa da, lekelere eşlik eden kötü koku da patatesin yenilmemesi gerektiğini gösterir. Ayrıca küflü patatesleri yemek de güvenli değildir.
Sert, kokusuz ve lekesiz olsa bile çiğ patates tüketime uygun olmayabilir:
Örneğin, uzun süre tüketilmemiş ve filizlenmeye başlamış bir patatesi yememek en iyisidir. Yeni filizlenmiş bir patates filizleri çıkarıldıktan sonra hala tüketilebilir.
Görünür küfler oluştuğunda veya kötü bir kokuya sahip olduklarında pişmiş patatesleri yemek güvenli değildir.
Sağlık riskleri
Gıda zehirlenmesi, birisine gıda kaynaklı virüsler, bakteriler, parazitler veya mantarlar bulaştığında gerçekleşir.
Gıda zehirlenmesinin belirtileri enfeksiyonuna göre değişsede gıda zehirlenmesinin yaygın belirtileri aşağıdaki gibidir:
- mide bulantısı
- kusma
- öğürme
- ishal
- karın ağrısı
- dehidrasyon
- ateş
İnsanlar patates bozulmamış olsa bile filizlerini yemeleri durumunda da rahatsız olabilirler.
Patates filizleri, toksik bir kimyasal olan yüksek konsantrasyonlarda solanin içerir. Aynısı, uzun süredir filizlenen patatesler için de geçerlidir.
Solanin zehirlenmesinin belirtileri, gıda zehirlenmesinin başlıca belirtileri ile benzerlik gösterir:
- kusma
- ishal
- karın ağrısı
- baş ağrısı
- ateş
- yavaş nabız veya nefes alma
Bu semptomları olan herkes bir doktora başvurmalıdır.
Patates saklamanın ipuçları
Çiğ patatesleri saklamanın en iyi yolu, onları serin, karanlık ve nispeten kuru bir ortama koymaktır. Bunu yapmak, onları mümkün olduğunca uzun süre filizlenmekten alıkoyacak ve küf gelişimini yavaşlatacaktır.
Çiğ patatesleri buzdolabında veya derin dondurucuda saklamamak gerekir. Bu, patateslerin kahverengileşmesine, yumuşamasına ve şeker içeriğinin artmasına neden olabilir.
Patates eğer pişirilmişse buzdolabında birkaç gün güvenle saklanabilir. Buna ek olarak pişmiş patatesler birkaç ay boyunca dondurucuda da saklanabilir. Fakat bazı pişmiş patates ürünleri dondurulması durumunda kalitelerinde azalma olur.
Sonuç
Bireyler patatesleri saklarken ve yerken daha dikkatli olarak bu riskleri önleyebilirler.
