Kabare, yüzyıllardır insanları eğlendiren, düşündüren ve bir araya getiren bir sanat formu. Müzik, dans, skeçler, monologlar ve siyasi hiciv gibi çeşitli unsurları bir araya getiren kabare, her zaman toplumsal ve kültürel değişimlerin nabzını tutmuştur. Bu blog yazısında, kabarenin kökenlerine, tarihsel gelişimine ve günümüzdeki örneklerine bakarak bu büyüleyici dünyayı keşfedeceğiz.
"Kabare" kelimesi, 12. yüzyılda Picard veya Valon dillerindeki "küçük oda" anlamına gelen "camberete" veya "cambret" kelimelerinden gelmektedir. İlk basılı kullanımı ise 1275 tarihli bir Tournai belgesinde "kaberet" olarak geçmektedir.15. yüzyılın sonlarında Paris'te ortaya çıkan kabareler, şarap ve yiyecek sunmaları, masaların örtülü olması ve fiyatın kupa yerine tabak başına alınması gibi özellikleriyle tavernalardan ayrılıyordu.18.yüzyılda, kafelerde müzik, şarkıcılar veya sihirbazlar eşliğinde yemek sunan "cafe-concert" veya "cafe-chantant" ortaya çıktı. Bunlardan en ünlüsü, Palais-Royal'in mahzenlerinde kör müzisyenlerden oluşan küçük bir orkestraya sahip olan Cafe des Aveugles idi.Modern anlamdaki ilk kabare ise 1881'de Rodolphe Salis tarafından Montmartre'ın bohem mahallesinde kurulan Le Chat Noir idi. Le Chat Noir, Paris'in zengin ve ünlüleriyle Montmartre ve Pigalle'in bohemleri ve sanatçılarını bir araya getirdi.1889'da açılan Moulin Rouge, çatısındaki büyük kırmızı yel değirmeni taklidiyle ünlendi ve Fransız Cancan'ı doğuran mekan oldu. Şarkıcılar Mistinguett ve Édith Piaf'ı ve mekan için posterler yapan ressam Toulouse-Lautrec'i meşhur etti.2 0. yüzyılda sinemanın rekabetiyle karşı karşıya kalan kabareler, daha gösterişli ve karmaşık yapımlar sunmaya başladı. Örneğin, 1911'de Olympia Paris yapımcısı Jacques Charles, gösterileri için büyük bir merdiven yarattı. 1920'lerde buranın yıldızları arasında Amerikalı şarkıcı ve dansçı Josephine Baker da vardı.
Farklı Kültürlerde Kabare:
- Hollanda: "Kleinkunst" olarak adlandırılan kabare, genellikle tiyatrolarda sergilenen popüler bir eğlence biçimidir. Genellikle stand-up komedisi, tiyatro ve müziğin bir karışımıdır ve sıklıkla toplumsal temaları ve siyasi hiciv içerir.
- Almanya: 1901'de Überbrettl'in kurulmasıyla gelişen Alman kabaresi, 1920'lerin ortalarındaki Weimar döneminde siyasi hiciv ve kara mizahla karakterize edildi.
- Polonya: "Kleynkunst" olarak da bilinen Polonya kabaresi, genellikle televizyonda yayınlanan canlı bir eğlence biçimidir ve çoğunlukla komedi skeçleri, monologlar, stand-up komedisi, şarkılar ve sansürleri atlatmak için çift anlamlı sözcüklerle gizlenmiş siyasi hicivden oluşur.
- Amerika Birleşik Devletleri: 1911'de Jesse Louis Lasky tarafından Fransız kabare geleneğinden ithal edilen Amerikan kabaresi, özellikle caz müziğinin etkisiyle farklı performans stilleri geliştirdi. Chicago kabaresi, büyük grup topluluklarına odaklanırken, New York kabaresi Nina Simone, Bette Midler, Eartha Kitt, Peggy Lee ve Hildegarde gibi ünlü vokalistlere odaklandı.
- Birleşik Krallık: 1912'de Frida Strindberg tarafından açılan Cabaret Theatre Club, daha sonra The Cave of the Golden Calf olarak bilindi ve Londra'ya kabare konseptini tanıttı.
- İran: Tahran'daki kabarelerin ana merkezlerinden biri Laleh-Zar Caddesiydi. Ünlü İran kabareleri 1979 yılına kadar şehirde aktifti ve birçok yerli sanatçıyı tanıttı.
Kaynaklarda yer alan Governor Livingston Lisesi'nin 2023 ve 2024 kabare gecelerinden alınan transkriptler, günümüzde kabarenin nasıl canlı ve çeşitli bir sanat formu olduğunu göstermektedir. Öğrenciler tarafından gerçekleştirilen bu gösteriler, Broadway müzikallerinden popüler şarkılara, caz standartlarından enstrümantal eserlere kadar geniş bir yelpazede müzikal performanslar sunmaktadır. Ayrıca, komedi skeçleri, dans gösterileri ve hatta gayda performansları da yer almaktadır. Bu örnekler, kabarenin genç yetenekleri desteklemeye ve farklı sanat formlarını bir araya getirmeye devam ettiğini göstermektedir.
Kabare, yüzyıllardır insanları eğlendiren, düşündüren ve bir araya getiren dinamik bir sanat formudur. Kökenlerinden bugüne, sürekli olarak evrim geçirmiş, farklı kültürlerde kendine özgü yorumlar kazanmış ve günümüzde hala popülerliğini korumaktadır. Kabare, sadece bir eğlence biçimi değil, aynı zamanda toplumsal ve kültürel değişimlerin bir yansıması ve sanatsal ifade özgürlüğünün kutlamasıdır.